دلایل آتش‌سوزی ناشی از برق و راه‌های پیشگیری

آتش‌سوزی می‌تواند علل مختلفی داشته باشد ولی یکی از موضوعات پر اهمیتی که سبب شروع آتش می‌شود جرقه در تجهیزات الکتریکی است. در این مقاله از وب‌سایت اطلس مگا ماشین، درباره آتش‌سوزی ناشی از برق، دلایل و راهکارهای پیشگیری از آن صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

تجهیزات ضد انفجار با جلوگیری از جرقه‌های الکتریکی و کنترل منابع حرارتی، نقش مهمی در کاهش خطر آتش‌سوزی ناشی از برق دارند. این تجهیزات با محافظت از دستگاه‌های الکتریکی، افزایش ایمنی کارکنان، و کاهش هزینه‌های اقتصادی مرتبط با حوادث، به بهبود بهره‌وری و ایمنی محیط‌های صنعتی کمک و از گسترش آتش و انفجار در محیط‌های پرخطر جلوگیری می‌‌کنند.

ویژگی آتش‌سوزی ناشی از برق چیست؟

آتش‌سوزی ناشی از برق ویژگی‌های خاصی دارند که آن‌ها را از سایر انواع آتش‌سوزی‌ها متمایز می‌کند. در زیر به برخی از این ویژگی‌ها اشاره می‌شود:

• منبع حرارت و اشتعال: آتش‌سوزی‌های برقی معمولاً به دلیل نشت برق، اتصالات نامناسب، تجهیزات معیوب یا بارگذاری بیش‌ازحد روی مدارها ایجاد می‌شوند. این عوامل می‌توانند حرارت زیاد تولید کنند که منجر به آتش‌سوزی می‌شود.
• سازمان‌دهی و گسترش سریع: این نوع آتش‌سوزی‌ها می‌توانند به‌سرعت گسترش یابند، به‌ویژه در مکان‌هایی که تجهیزات الکتریکی و مواد قابل اشتعال نزدیک به هم قرار دارند. حرارت ناشی از سوختن عایق‌های الکتریکی می‌تواند آتش را به‌سرعت گسترش دهد.
• دود و گازهای سمی: آتش‌سوزی‌های برقی ممکن است منجر به تولید دود و گازهای سمی شوند، به‌ویژه زمانی که مواد عایق یا پلاستیکی می‌سوزند. این گازها می‌توانند خطرناک باشند و نیاز به توجه ویژه در هنگام اطفای حریق دارند.
• خاموش کردن دشوار: خاموش کردن آتش‌سوزی‌های برقی می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، زیرا آب، به‌عنوان یک ماده خاموش‌کننده معمول، می‌تواند خطر برق‌گرفتگی ایجاد کند. استفاده از خاموش‌کننده‌های مناسب، مانند CO2 یا پودر خشک، برای این نوع آتش‌سوزی‌ها الزامی است.
• نقطه شروع نامشخص: آتش‌سوزی سیم برق می‌توانند از مکان‌های مختلفی شروع شوند و معمولاً تشخیص نقطه شروع آتش‌سوزی دشوار است. این امر می‌تواند باعث پیچیدگی در بررسی و تعیین علت آتش‌سوزی شود.
• احتیاط در طراحی و نصب: طراحی و نصب صحیح دستگاه‌های الکتریکی و تجهیزات برقی می‌تواند خطر آتش‌سوزی را کاهش دهد. استفاده از محافظ‌های جریان و قطع‌کننده‌های مدار می‌تواند از بارگذاری بیش‌ازحد و نشت برق جلوگیری کند.

دلایل آتش‌سوزی سیم برق چیست؟

دلایل آتش‌سوزی ناشی از برق معمولاً به عوامل مختلفی مرتبط هستند که می‌توان آن‌ها را به چند دسته اصلی تقسیم کرد؛ از جمله موارد زیر:

• نقص در تجهیزات الکتریکی: در صورتی که تجهیزات معیوب باشند و وسایل برقی مانند لامپ‌ها، پریزها یا سیم‌ها دچار نقص شده باشند، ممکن است آتش سوزی صورت بگیرد. همچنین اتصال کوتاه می‌تواند به‌سرعت حرارت بالایی تولید کند و موجب آتش‌سوزی شود.
• بارگذاری بیش‌ازحد: متصل کردن چندین دستگاه به یک مدار برق می‌تواند بارگذاری بیش‌ازحد ایجاد کند، که ممکن است باعث گرم شدن و درنهایت آتش‌سوزی شود.
• خرابی عایق‌ها: عایق‌های سیم‌ها و کابل‌ها که دچار فرسودگی یا آسیب شده‌اند، می‌توانند منجر به نشت برق و آتش‌سوزی شوند.
• نقص در نصب: نصب نادرست پریزها، سوکت‌ها و تجهیزات الکتریکی می‌تواند به‌عنوان یک عامل خطر عمل کند.
• شرایط محیطی: وجود رطوبت یا آب در نزدیکی تجهیزات برقی می‌تواند منجر به ایجاد مدارهای کوتاه و آتش‌سوزی شود. همچنین قرار گرفتن تجهیزات برقی در نزدیکی مواد قابل اشتعال می‌تواند خطر آتش‌سوزی را افزایش دهد.
• خطاهای انسانی: عدم رعایت استانداردها و نکات ایمنی در هنگام استفاده از تجهیزات برقی می‌تواند به خطر آتش‌سوزی منجر شود.
• افزایش دما: تجهیزات برقی که به‌طور مداوم تحت‌فشار قرار دارند، می‌توانند دما را افزایش داده و درنهایت باعث آتش‌سوزی شوند.
• استفاده از مواد غیراستاندارد: استفاده از سیم‌ها یا کابل‌های باکیفیت پایین و غیراستاندارد می‌تواند خطرناک باشد و به آتش‌سوزی منجر شود.

روش‌های مقابله با آتش‌سوزی ناشی از برق

مقابله با آتش‌سوزی سیم برق، نیاز به‌دقت و رعایت نکات ایمنی خاص دارد. برخی از روش‌ها و استراتژی‌های موثری که می‌توان از آن‌ها برای مقابله و پیشگیری از آتش‌سوزی ناشی از برق استفاده کرد عبارت‌اند از:

• استفاده از تجهیزات ضد انفجار و دستگاه‌های محافظ ولتاژ و قطع‌کننده‌های مدار (RCD)
• انجام بازرسی‌های دوره‌ای روی سیم‌ها، پریزها و تجهیزات برقی برای شناسایی و رفع مشکلات قبل از وقوع آتش‌سوزی
• استفاده از حسگرهای دود و سیستم‌های اعلام حریق در مناطق پرخطر برای شناسایی سریع آتش‌سوزی
• آموزش کارکنان در مورد خطرات آتش‌سوزی سیم برق و روش‌های اطفای حریق
• تدوین برنامه‌های مشخص برای واکنش به آتش‌سوزی، شامل مسیرهای فرار و محل‌های تجمع و…
• استفاده از خاموش‌کننده‌های مناسب مانند خاموش‌کننده‌های CO2
• در صورت امکان، خاموش کردن منبع برق قبل از شروع اطفاء حریق
• استفاده از روش‌های خنک کردن، در صورت گرم شدن تجهیزات
• مدیریت مواد قابل اشتعال و دور نگه داشتن آن‌ها از تجهیزات برقی

آتش ناشی از برق را چگونه باید خاموش کرد؟

خاموش کردن آتش‌سوزی ناشی از برق نیاز به‌دقت و توجه ویژه‌ای دارد، زیرا این نوع آتش‌سوزی‌ها می‌توانند خطر برق‌گرفتگی و گسترش آتش را افزایش دهند. در زیر مراحل و روش‌های مناسب برای خاموش کردن آتش ناشی از برق آورده شده است:

آرامش خود را حفظ و وضعیت را ارزیابی کنید

قبل از هر اقدام، وضعیت را به‌سرعت ارزیابی کنید. اگر آتش در حال گسترش است یا شما احساس خطر می‌کنید، بلافاصله از محل خارج شوید و با خدمات آتش‌نشانی تماس بگیرید.

منبع برق را قطع کنید

اگر ایمن است، منبع برق را قطع کنید. این کار می‌تواند به جلوگیری از گسترش آتش و کاهش خطر برق‌گرفتگی کمک کند. توجه داشته باشید که از قطع برق از طریق جعبه‌فیوز یا کلید اصلی استفاده کنید، نه از طریق خود دستگاه‌های برقی!!!

از خاموش‌کننده‌های مناسب استفاده کنید

برای آتش‌سوزی سیم برق، از خاموش‌کننده‌های مناسب استفاده کنید. خاموش‌کننده‌های CO2 برای آتش‌سوزی ناشی از برق مناسب است و به دلیل عدم تولید باقی‌مانده، به تجهیزات آسیب نمی‌زند. از خاموش‌کننده‌های خشک نیز می‌توان استفاده کرد، اما بهتر است از نوع خاصی که برای آتش‌سوزی‌های الکتریکی طراحی‌شده باشد استفاده کنید. توجه داشته باشید که هرگز از آب برای خاموش کردن آتش ناشی از برق استفاده نکنید، زیرا ممکن است باعث برق‌گرفتگی و گسترش آتش شود.

نوبت به خاموش کردن آتش می‌رسد

با نگه‌داشتن خاموش‌کننده در فاصله ایمن و به‌صورت عمودی، نازل را به سمت پایه شعله‌ها هدایت کنید و به‌آرامی فشار دهید تا خاموش‌کننده شروع به کار کند. سعی کنید با حرکات کوتاه و سریع، آتش را هدف‌گیری کنید و تا زمانی که شعله‌ها خاموش شوند، ادامه دهید. توجه داشته باشید که اگر آتش در حال گسترش است یا نمی‌توانید آن را کنترل کنید، بلافاصله محل را ترک کرده و با خدمات آتش‌نشانی تماس بگیرید.

اقدامات پس از اطفای حریق را انجام دهید

پس از اطفای آتش، به‌طور دقیق محل را بررسی کنید تا از عدم بازگشت شعله‌ها اطمینان حاصل کنید. فراموش نکنید که حادثه را به مسئولین مربوطه گزارش دهید و دلایل احتمالی را بررسی کنید تا از وقوع مجدد جلوگیری شود. در نهایت نیز توصیه می‌شود به‌طور منظم کارکنان و ساکنان را در مورد روش‌های اطفای حریق و استفاده از خاموش‌کننده‌ها آموزش دهید و تجهیزات ایمنی لازم را در دسترس داشته باشید. 

جمع‌بندی

آتش‌سوزی ناشی از برق به دلیل ویژگی‌های خاص خود، یکی از خطرناک‌ترین انواع آتش‌سوزی‌ها محسوب می‌شوند. این نوع آتش‌سوزی‌ها می‌توانند به‌سرعت گسترش یابند و به دلیل تولید دود و گازهای سمی، تهدیدات جدی برای ایمنی انسان‌ها و محیط ایجاد کنند. مقابله با این نوع آتش‌سوزی‌ها شامل اقداماتی ازجمله پیشگیری، آماده‌سازی، اطفای حریق و بررسی پس از آتش‌سوزی است. در مرحله پیشگیری، نصب تجهیزات ایمنی و انجام بازرسی‌های منظم می‌تواند بسیار مؤثر باشد. پس استفاده از تجهیزات کنترل ضد انفجار در مکان‌­های صنعتی پرخطر بسیار مهم است. برای خرید آنلاین و کسب اطلاعات رایگان بیشتر در مورد انواع تجهیزات ضد انفجار و قیمت آن­‌ها، کافی است که به سایت اطلس مگا ماشین مراجعه کنید و یا با تیم فروش ما به شماره تماس بگیرید.

سؤالات متداول