هنگامی که صحبت از روشنایی در مراکز صنعتی به خصوص در مناطق خطرناک باشد، چراغ‌های ضد انفجار بیشتر یک ضرورت است تا یک گزینه. چرا که کارکنانی که در محیط‌های خطرناک کار می‌کنند، دائماً در معرض خطر انفجارهای احتمالی هستند که در صورت عدم اجرای صحیح اقدامات ایمنی، ممکن است رخ دهند. به همین دلیل هم چراغ‌های ضد انفجار بخش جدایی‌ناپذیر از هر کسب و کاری است که تحت شرایط خطرناک کار می‌کند.

هدف این مقاله ارائه مروری کلی در مورد چراغ‌های ضد انفجار است که به شما کمک می‌کند تصمیم آگاهانه‌تری برای کسب و کار خود بگیرید.

 چراغ ضد انفجار چیست؟

چراغ ضد انفجار به وسیله روشنایی گفته می‌شود که قادر است جرقه‌هایی را محدود کند که به طور بالقوه می‌توانند گازهای قابل اشتعال موجود در جو را مشتعل کنند. بنابراین، چراغ ضد انفجار به تجهیزات روشنایی مقاوم در برابر انفجار اشاره نمی‌کند، بلکه به ظرفیت جلوگیری از انفجارهای خارجی در یک مکان خطرناک اشاره دارد. می‌توان از تمامی این چراغ‌ها در مناطق گازی پرخطر Zone1 و Zone2 استفاده کرد.

یک وسیله روشنایی ضد انفجار معمولاً در یک قاب یا محفظه ضخیم قرار می‌گیرد که از مواد محکمی مانند فولاد یا آلومینیوم ساخته شده است. علاوه بر این، به لنزهای بسیار بادوامی مجهز است که می‌توانند در شرایط سخت کاری مقاوت کنند و از ترک خوردن جلوگیری کنند؛ ترک‌هایی که می‌تواند در نهایت منجر به نشتی و انفجار شوند.

انواع چراغ‌ های ضد انفجار

به طور کلی چراغ‌های ضد انفجار به دو شکل ارائه می‌شوند، 1) چراغ‌های پرتابل ضد انفجار و 2) چراغ‌های ثابت ضد انفجار.

چراغ‌ های پرتابل ضد انفجار

چراغ‌های پرتابل را می‌توان به راحتی از یک مکان به مکان دیگر منتقل کرد و در هر مکان‌ و موقعیت دلخواه از آن استفاده کرد. بنابراین این نوع چراغ‌های‌ ضد انفجار در انواع سبک‌‌ها، اندازه‌ها و متناسب با نیاز انواع مختلف صنایع عرضه می‌شوند، صنایعی مانند دکل‌های دریایی و زمینی، معادن زغال سنگ، کارخانه‌های غلات و شکر، کارخانه‌های پتروشیمی و …. جدا از مصارف صنعتی، این دسته از چراغ‌ها برای عملکردهای دیگری چون عملیات‌های آتش‌نشانی، اکتشافات زمین‌شناسی و… هم مورد استفاده قرار می‌گیرند. به طور مثال چراغ‌قوه ضد و هند لامپ ضد انفجار در این دسته از وسایل روشنایی ضد انفجار قرار می‌گیرند.

چراغ‌ قوه ضد انفجار

چراغ‌قوه‌ای که لقب خود ایمن یا IS را می‌گیرد، به گونه‌ای طراحی شده‌ است که از دمای‌های بالا و غیر عادی اجزای کوچک داخلش پیشگیری کند و جرقه‌ای برای مشتعل کردن مواد اطراف ایجاد نکند. به عبارت دیگر این چراغ‌قوه‌ها، ضد انفجار هستند و در محیط های پرخطرZone1,Zone0 و Zone2 قابل استفاده می‌باشند.

اما چرا باید از چراغ قوه‌های ضد انفجار استفاده کرد؟ در هر جایی که خطر انفجار هست، ابزارهای مخصوص به خودش هم نیاز است. موضوع خطر انفجار نه تنها جوشکارها، نصب‌کنندگان گاز یا رانندگان کامیون‌های نفتی را شامل می‌شود، بلکه گروه‌های شغلی چون صنایع شیمیایی، انبار کالاهای خطرناک یا مغازه‌های رنگ نیز از اشتعال ناگهانی و انفجارهای ناشی از آن در امان نیستند. کسانی که در چنین محیط‌های بالقوه خطرناکی کار می‌کنند، به چراق‌قوه ضد انفجار نیاز دارند تا خود و همکارانشان را از خطرهای احتمالی در امان نگه دارند.

هند لامپ ضد انفجار

هر جا که به یک منبع نور ایمن و قابل انعطاف برای کاربردهایی چون گشت‌های امنیتی، بازرسی و تعمیرات نیاز باشد، چراغ‌های هند لامپ ضد انفجار به میدان می‌آیند. این چراغ‌ها علاوه بر قابلیت اطمینان و ایمنی، الزامات استاندارد حمل، وزن و ویژگی‌های روشنایی را هم برآورده می‌کنند. یکی از کابردهای ضروری این چراغ‌ها را می‌توان در استفاده پلیس و آتش‌نشانی برای اطمینان از ایمنی در صحنه تصادف در صورت مواد منفجره نام برد.

چراغ‌های ثابت ضد انفجار

دسته دوم از روشنایی‌های ضد انفجار، چراغ‌های ثابت هستند. همانطور که از نام آن‌ها پیداست، در یک مکان خاص، ثابت هستند و نمی‌توان آن‌ها را از یک مکان به مکان دیگر منتقل کرد. هنگامی که نیاز نور در یک مرکز ثابت و مشخص باشد، استفاده از چراغ‌ های ثابت ضد انفجار معقول‌تر است. این دسته مانند پروژکتورهای ضد انفجار معمولا برای روشن کردن مناطق پر خطر zone1  و  zone2  استفاده می‌شوند. Zone1 محیط‌هایی است که امکان ایجاد آمیزه‌ای از گاز و هوای قابل اشتعال، تحت شرایط عادی وجود دارد. اما Zone2 مکان‌هایی است که تحت شرایط غیرعادی مانند نشت ناگهانی، مخلوط گاز و هوای قابل انفجار در مدت زمان کوتاهی به وجود می‌آید. از جمله این نوع چراغ‌ها می‌توان چراغ فلورسنت ، LED ، چراغ آویز و پروژکتورهای ضد انفجار را نام برد.

چراغ فلورسنت ضد انفجار

چراغ‌های فلورسنت ضد انفجار برای نورپردازی و روشنایی محیط‌های داخلی مثل سوله‌ها با روش نصب سقفی، دیواری و آویز، و یا روشنایی محیط‌های بیرونی با نصب بر روی پایه چراغ استفاده می‌شوند. به طورکلی ویژگی این چراغ‌های ضد انفجار عباتند از:

• ساختار تیوپی 2 یا 4 فوتی
• رنج توانی 18، 36 و 58 وات
• نوع حفاظتی IIB و IIC
• لومن خروجی در محدوده متوسط
• محفظه ضد شعله (Exd) و یا ایمنی مضاعف (Exe)، فلورسنت‌های بدنه باکالیت یا GRP دارای این نوع حفاظتی می‎باشند، و مقاوم در برابر ضربه
• محدوده دمای محیطی گسترده از 40- تا 55+ درجه سانتیگراد
• قابل استفاده در Zone1، Zone2، Zone21 و Zone22

بر اساس زمینه کاربرد، نور فلورسنت ضد انفجار را می‌توان در پالایشگاه، کارخانه پتروشیمی، پمپ‌بنزین، تانکرهای نفت، مخزن سوخت، کارخانه شیمیایی، کارخانه آفت کش‌ و هر جایی که گاز قابل اشتعال، بخار، مه و گرد و غبار وجود دارد استفاده کرد.

LED ضد انفجار

مهم‌ترین اصول چراغ‌ های LED ضد انفجار، محدود کردن دمای سطح لامپ و سطح قطعات الکترونیکی است که در تماس با گازها و گرد و غبار قابل اشتعال قرار دارند. بنابراین این چراغ‌ها همیشه دمای سطح تماس الکتریکی را در محدوده‌‌ای کمتر از حداقل دمای احتراق یا دمای اشتعال نگه می‌دارند و از انفجار جلوگیری می‌کنند. در حال حاضر، LEDهای ضد انفجار از کم مصرف‌ترین نوع چراغ‌های ضد انفجار هستند که به طور گسترده در میادین نفتی، نیروگاه‌ها، کارخانه‌های شیمیایی و پمپ‌بنزین‌ها استفاده می‌شوند.

چراغ آویز ضد انفجار

معمولا در چراغ آویزهای ضد انفجار بسته به رنگ نور مورد نیاز، از لامپ‌های متال هالید(HP) یا لامپ‌های بخار سدیم استفاده می‌شود که خروجی نور بالایی را ارائه می‌دهند و عمر نسبتا طولانی دارند. البته نمونه‌های از چراغ آویز ضد انفجار هم وجود دارند که از فناوری نوآورانه LEDها استفاده کرده است، یعنی شدت نور بیشتر با مصرف انرژی کمتر. طراحی جمع و جور اما مقاوم چراغ آویزهای ضد انفجار باعث شده تا سال‌های زیادی را در بسیاری از کارخانه‌های صنعتی مورد استفاده قرار گیرند و در آزمون زمان مقاومت کنند.

پروژکتور ضد انفجار

مقاوم، بسیار کارآمد و بسیار بادوام، این‌ها ویژگی‌های برجسته سری پروژکتورهای انفجار بدنه آلومینیومی هستند که در دو مدل گازی و LED قابل تهیه می‌باشند. پروژکتورهای ضد انفجار گازی از لامپ‌های مختلفی چون لامپ متال هالید(HIE)، لامپ جیوه (HME) و لامپ سدیمی (HSE)  استفاده می‌کنند که رنج توانی آن‌ها بین 70 تا 1000 وات است. در طرف دیگر پروژکتورهای ضد انفجار LED هستند که درایورهای امن و قابل اتکا دارند و در برابر سرج، تداخلات الکترومغناطیسی و اتصال کوتاه مقاوم هستند. تمامی پروژکتورهای ضد انفجار دارای حفاظت IP66  می‌باشند.

پروژکتورهای ضد انفجار در دو نوع ثابت و پرتابل قابل تهیه می‌باشند. بنابراین می‌توانید آن‌ها را با خود به هر محیط خطرناک و قابل اشتعالی بروید و با توجه به نیازتان، شار نوری مورد نظرتان را تامین کنید. راحتی و سهولت در مونتاژ و نگهداری از دیگر ویژگی‌های بارز این پروژکتورهاست.

شرکت اطلس مگا ماشین، انواع نورهای ثابت و قابل حمل ضد انفجار را برای انواع مختلف نیازها فراهم می‌کند. تجربه گسترده‌ی ما، ما را قادر می‌سازد تا نیازهای شما را تصور کنیم و راه حل مناسب را برای شما ارائه دهیم. با ما تماس بگیرید تا بتوانیم به شما کمک کنیم.