کاربرد چراغ ضد انفجار چیست و چه انواعی دارد؟
کار در محیط‌هایی که خطر انفجار وجود دارد ناامن است. توجه نکردن به اقدامات ایمنی و عدم نصب تجهیزات ضروری میتواند عواقب جبران ناپذیری داشته باشد. در چنین شرایطی استفاده از تجهیزات ایمنی مانند چراغ ضد انفجار مفید خواهد بود. نصب این چراغ در محیط‌های خطرناکی که در آنها مواد یا گازهای انفجاری وجود دارند به افزایش ایمنی کمک زیادی میکند. در حقیقت، نصب تجهیزات روشنایی ایمن نه تنها میتواند برای امنیت پرسنل مفید باشد، بلکه برای عملیات اجرایی یک صنعت خاص نیز مزایای دوچندانی دارد. در این مقاله از وبسایت «اطلس مگا ماشین» در مورد فواید و کاربرد چراغ ضد انفجار صحبت می‌کنیم.
تعریف چراغ ضد انفجار
چراغ ضد انفجار به نوعی از وسایل روشنایی اطلاق می‌شود که میتواند از جرقههای ناشی از انتشار نور در هنگام واکنش با مواد منفجره یا گازهای موجود در جو اطراف جلوگیری کند. برخلاف باور عمومی، اصطلاح ضدانفجار بودن به این معنی نیست که این چراغ‌ها در برابر انفجار مقاوم هستند. در واقع کاربرد چراغ ضد انفجار برای مهار جرقه‌ها و جلوگیری از اشتعال در مناطق خطرناک است. این چراغهای ایمنی معمولاً در یک قاب آلومینیومی یا فولاد ضد زنگ قرار می‌گیرند. علاوه بر داشتن محفظه محکم، لنزهای شیشه‌ای ضخیم‌تر از چراغ در برابر ترک‌ها و نشت‌ها محافظت می‌کنند و به همین دلیل نیز میتوان بیان کرد که کاربرد چراغ ضد انفجار بسیار زیاد است. در ادامه درباره کاربرد چراغ ضد انفجار بیشتر توضیح می‌دهیم.
مزایای چراغ ضد انفجار
چراغ ضد انفجار برای محیط‌های خطرناک به ویژه صنایعی که با نفت، گاز، داروسازی و غیره سروکار دارند به طور هدفمند ساخته می‌شود. این چراغ‌ها در ساختمان‌های مسکونی، اداری و تجاری شهری کاربردی ندارند. همانطور که در بالا ذکر شد، نصب این چراغهای ایمنی میتواند خطر انفجار را به میزان قابل توجهی کاهش دهند. طبق دستور انجمن ملی حفاظت از آتش سوزی (NFPA)، تمام تجهیزات روشنایی مورد استفاده در محیط‌های با خطر بالا باید ضد انفجار باشند. این چراغ‌ها به طور قابل توجهی ایمنی افرادی را که در یک محیط صنعتی پرخطر کار می‌کنند افزایش می‌دهد. در ادامه به مزایای کاربرد چراغ ضد انفجار اشاره می‌کنیم:
طراحی ضد انفجار
اگر یک محفظه روشنایی استاندارد را بررسی کنیم، می‌بینیم که اجزایی مانند لامپ، سیم کشی، کنتاکت‌ها و سایر اتصالات نسبت به جو اطراف آسیب پذیر هستند؛ بنابراین هر جرقه ناشی از هر وصل و قطع اتصالات جریان برق میتواند برای آتش گرفتن یا مشتعل کردن مواد شیمیایی یا گازهای موجود در جو کافی باشد. از سوی دیگر، اجزای تشکیل دهنده چراغ ضد انفجار توسط یک قاب مقاوم احاطه شده‌اند که از خروج جرقههای احتمالی از محفظه داخلی جلوگیری می‌کنند. این بدان معناست که یک منطقه مهار برای جلوگیری از انتشار جرقه در خارج از واحد توسط چراغ ایجاد می‌شود تا از آسیب اضافی یا حتی صدمات به افراد در اثر آتش سوزی جلوگیری به عمل آید.
دوام و هزینه نگهداری کم
به طور معمول، یک چراغ ضد انفجار دوام بیشتری نسبت به چراغ معمولی دارد، زیرا اولی اغلب با مواد قوی ساخته می‌شود. برخلاف ساختار ظریف چراغهای استاندارد، نمی‌توان به راحتی چراغهای ضد انفجار مقاوم را شکست. این موضوع باعث می‌شود که چراغهای ضد انفجار تجهیزات بهتری برای فضاهای پرخطر باشند؛ بنابراین نیازی نیست آنها را مدام تعویض کرد. در نهایت هزینه تعمیر و نگهداری کاهش می‌یابد و در هزینه‌های کلی صرفه جویی می‌شود.
امکان رفت و آمد راحت
قاب فلزی و لنزهای شیشه‌ای ضخیم چراغهای ضد انفجار از این تجهیزات روشنایی در برابر لرزش‌های ناشی از حرکت محافظت می‌کنند؛ بنابراین در حین جابجایی این وسایل از یک مکان به مکان دیگر، خطر آسیب یا نقص کاهش می‌یابد. درحقیقت، چراغهای ضد انفجار قابلیت حمل بیشتر نسبت به چراغهای معمولی دارند. پرسنل به راحتی می‌توانند برای فعالیت‌هایی که نیاز به تحرک بیشتری دارد به چراغهای سیار ضد انفجار متوسل شوند.
راندمان بالا و سازگار با محیط زیست
چراغهای LED ضدانفجار تقریباً 90 درصد انرژی کمتری در مقایسه با چراغهای معمولی مصرف می‌کنند، بدون اینکه قدرت تابش نور را به خطر بیندازند. این چراغ‌ها می‌توانند تقریباً 100 هزار ساعت دوام بیاورند، بنابراین استقرار چراغهای LED ضد انفجار در محل در دراز مدت در هزینه‌های تولید و بهره برداری صرفه جویی می‌کنند. علاوه بر این، مکانیسم کنترل حرارتی پیشرفته به این چراغ‌ها اجازه می‌دهد تا گرمای کمتری ساطع کنند. این به معنای شانس کمتر برای تولید جرقه است. آنها همچنین عاری از هرگونه عنصر سمی یا مضر مانند سرب و جیوه هستند که برای محیط زیست خطر دارند.
کاربرد چراغ ضد انفجار
نصب چراغ ضد انفجار و نورپردازی ایمن در صنایعی که وجود گازها یا مواد انفجاری خطری برای پرسنل و تجهیزات ایجاد میکند، بسیار مهم است. از سویی دیگر، رعایت استانداردهای ایمنی مربوطه هنگام انتخاب و نصب روشنایی ضد انفجار در محیط‌های خطرناک اهمیت بالایی دارند. در ادامه به برخی از رایجترین کاربرد چراغ ضد انفجار اشاره می‌کنیم:
- صنعت نفت و گاز (پالایشگاه‌ها، پتروشیمی‌ها، سکوهای دریایی)
- کارخانه‌های فرآوری شیمیایی
- صنعت معدن
- تاسیسات کشاورزی
- تاسیسات دارویی
- نیروگاه‌ها
- تصفیه خانه‌های گاز و آب
- جایگاه‌های سوخت رسانی
- آشیانه‌های هواپیما
- پایگاه‌های نظامی
- تاسیسات ذخیره سازی مواد شیمیایی
آشنایی با انواع و کاربردهای چراغ ضد انفجار
همانطور که قبل‌تر بیان کردیم، کاربرد چراغ ضد انفجار مخصوصاً برای مهار جرقههای ناشی از انتشار نور و مخلوط شدن با جو قابل انفجار در مناطق صنعتی و حساس است و به این منظور طراحی شده‌اند. این چراغ‌ها می‌توانند از وقوع انفجار در این مناطق جلوگیری کنند. علاوه بر این، چراغهای ضد انفجار با مواد بسیار بادوامی ساخته شده‌اند تا دماهای بالا را تحمل کنند و به راحتی ترک نخورند یا آسیب نبینند. هر نوع چراغ ضد انفجار ویژگی‌های مخصوص به خود را دارد که در ادامه بیشتر توضیح می‌دهیم:
1- چراغ LED ضد انفجار
چراغهای LED ضد انفجار مجهز به لامپ‌ها‌ی LED با کیفیت هستند که نور سفید و واضحی را ساطع می‌کنند. کاربرد چراغ ضد انفجار از این نوع برای مناطق صنعتی با شرایط سخت است. این چراغ‌ها یک محفظه LED ایزوله دارند که دما را در کنترل خود نگه می‌دارند و در هنگام روشن بودن گرما را ساطع نمی‌کنند. این ویژگی به طول عمر محصول می‌افزاید و اطمینان می‌دهد که در اثر گرمای بیش از حد آسیب نمی‌بیند. مسئله گرمای بیش از حد نیز میتواند منجر به جرقه یا احتراق در موارد بدتر شود. چراغ های LED جلوی گرما را می‌گیرند و با نورپردازی ایمن، محیط را امن می‌کنند. همچنین این چراغ‌ها درایورها و LEDها با راندمان بالا دارند.
2- چراغ قوه ضد انفجار
چراغ قوه ضد انفجار با محفظه آلومینیومی پوشانده شده است که آن را قادر می‌سازد جرقه‌ها را از تماس با جو قابل انفجار محدود کند. کاربرد چراغ ضد انفجار از این نوع بیشتر صنعتی است و با توجه به اینکه مجهز به LED پرقدرت‌اند، در صنعت بسیار مفید و با دوام بالا خواهند بود. صنایع نفت و شیمیایی ماشین آلاتی دارند که هر از چند گاهی باید بررسی شوند. این کار با چراغ قوه‌ه ضد انفجار که دید بهتری را برای بررسی این ماشین آلات فراهم میکند تسهیل می‌شود. این چراغ قوه همچنین از باتری لیتیوم یونی و سرعت تخلیه کم بهره می‌برد که این موضوع به عمر طولانی چراغ قوه می‌افزاید.
3- چراغ کار ضد انفجار
چراغهای کار ضد انفجار برای جابجایی با چرخ‌های متحرک در زیر دستگاه وصل می‌شوند و میتوان آنها را از مکانی به مکان دیگر منتقل کرد. این چراغ‌ها همچنین به دلیل حفاظ آلومینیومی و روکش اپوکسی از دوام بالایی برخوردار هستند. چراغهای کار ضد انفجار تا 360 درجه قابل تنظیم هستند و روشنایی قوی را ارائه می‌دهند. به طور کلی، این چراغ‌ها وزن کمی دارند و به دلیل قابلیت حمل آسان برای محیط‌های انفجاری ایده آل هستند.
4- چراغ خطی ضد انفجار
چراغهای خطی ضد انفجار در صنایع شیمیایی کاربردی زیادی دارند، زیرا با نورپردازی ایمن، منبع روشنایی اصلی را در مناطقی که پرسنل مشغول به کار هستند تامین می‌کنند. صنایع نفت و شیمیایی نیاز به چراغ‌هایی دارند که از جرقههای ناشی از نشت جلوگیری کرده و امنیت محیط را تامین می‌کنند. چراغهای خطی ضد انفجار در یک محافظ آلومینیومی با یک سطح اسپری پلاستیکی الکترواستاتیک با ولتاژ بالا محصور شده‌اند تا حداکثر ایمنی را تضمین کنند. ناگفته نماند، سیم کشی این چراغ‌ها برای افزایش دوام در برابر ذرات قابل اشتعال از فولاد ساخته شده است و به همین دلیل میتوان گفت که کاربرد چراغ ضد انفجار از این نوع خطی بسیار زیاد است.
5- چراغ مخفی ضد انفجار
چراغهای صنعتی معمولاً ولتاژ بالایی دارند که فشار زیادی به چشم وارد می‌کنند. چراغهای ضد انفجار مخفی از یک پوشش شیشه‌ای ضد تابش نور برای محافظت کامل از چشم‌ها بهره می‌برند. قاب بیرونی این چراغ‌ها با آلومینیوم و روکش اپوکسی ساخته شده است که ظاهری زیبا و مقاوم به محصول می‌دهد. چراغ مخفی ضد انفجار یک مکانیزم بازتابی پراکنده دارد که نور را به صورت نرم به محیط می‌تاباند و در زاویه بازتر به حداکثر می‌رساند تا پرسنل بتوانند به راحتی کار کنند.
6- چراغ اضطراری ضد انفجار
قطع برق در صنایع یک پدیده رایج نیست، اما در صورت اتصال کوتاه یا قطعی شاید اتفاق بیفتد. چراغ ضد انفجار میتواند به عنوان چراغ اضطراری در هنگام قطع برق استفاده شود. این چراغ‌ها می‌توانند هر زمان از طریق منبع تغذیه به طور خودکار شارژ شوند و شارژ را تا زمانی که در قطع برق مورد استفاده قرار نگیرند در خود نگه دارند. چراغهای اضطراری ضد انفجار را میتوان 270 درجه تنظیم کرد. این چراغ‌ها همچنین مجهز به زنگ ضد انفجار هستند که در صورت اتمام شارژ دستگاه، هر یک تا سه ثانیه با درآوردن صدای زنگ به پرسنل اخطار می‌دهند.
شما می توانید چراغ اضطراری ضد انفجار مدل HRJ را از شرکت اطلس مگا ماشین نماینده محصولات ضد انفجار و نماینده شرکت Warom خریداری کنید.
7- چراغ تابلو ضد انفجار
چراغ تابلو ضد انفجار محصولی بسیار بادوام است و برای صنایع و انبارها کاربرد دارد. این چراغ‌ها یک بدنه آلومینیومی با پوشش اپوکسی دارند که محصول را در برابر خوردگی مقاوم می‌کنند و می‌توانند جرقه‌هایی را که از بیرون منتشر می‌شوند محدود کنند. این چراغ شبیه تابلوی راهنمایی است، برای مثال روی آن شاید عبارت «EXIT» یا عه علائم و عبارت دیگر نقش بسته باشد. چراغ تابلو ضد انفجار از یک زنگ ضد انفجار بهره می‌برد که هر گونه نقص در سیستم را به کاربر یادآوری میکند. این چراغ یک منبع نور LED فوق العاده روشن دارد که امکان داشتن دید مناسب برای انجام کارها را فراهم میکند. چراغ تابلو ضد انفجار باید در مناطق خطرناک نصب شود تا پرسنل با دیدن آنها به سرعت به محل خروج بروند.
کلام آخر
در این مقاله به طور حاص درباره کاربرد چراغ ضد انفجار صحبت شد. صنایع نفت و شیمیایی دارای غلظت بالایی از ذرات قابل احتراق در هوا هستند که می‌توانند با کوچکترین نشت جریان انفجار را به خود ببینند. چنین محیط‌های پرخطری به تجهیزات خاصی نیاز دارند که بسیار کاربردی بوده و باعث اشتعال یا جرقه نمی‌شوند. نصب چراغ ضد انفجار برای مناطق خطرناک میتواند به افراد کمک کند به راحتی کار کنند و خطر انفجار ناشی از نور را به حداقل برسانند. با توجه به تلاش سازمان‌های دولتی برای اجرای پروتکل‌های ایمنی در سراسر صنایع، مدیران شرکت‌ها باید تمام اقدامات احتیاطی لازم را برای ایمن‌تر کردن محیط‌های کار صنعتی انجام می‌دهند. برای خرید چراغ ضد انفجار با مشاوران ما در اطلس مگا ماشین تماس بگیرید.