گلند ضد انفجار چیست
گلند کابل، نوعی اتصال است برای پوشش کابلی که به جعبه تقسیم یا تابلوی برق وارد میشود. در واقع نوعی ابزار ایمنی است که از کابل و محل اتصال آن به جعبه تقسیم دربرابر آسیب‌ها و خطرات احتمالی محافظت می‌کند. گلندها باتوجه به کارآیی و موارد استفاده به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که گلند ضد انفجار یکی از آن‌ها است.
گلند چه کاربردی دارد؟
گفتیم که گلند نوعی ابزار ایمنی محسوب میشود. گلند ضد انفجار نوعی از این ابزار است که در محیطهاِ پرخطر(Hazardous Area) و مستعد انفجار بهکار میرود.
استفاده از این نوع گلند احتمال آتش‌سوزی و انفجار و ایجاد شرایط انفجار را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. گلند ضد انفجار علاوه بر محکم کردن انتهای کابل روی جعبه تقسیم یا تخته کلمپ و محافظت از آن در برابر عوامل محیطی، مانع از نفوذ گازها و ذرات و غبارات قابل اشتعال به درون آن‌ها میشود.
این محصول را باید یک عضو جدانشدنی از صنایع مختلف مانند گاز، نفت و پتروشیمی دانست. صنایع حساسی که ابزار و تجهیزات برقی و محیط در آن‌ها مستعد انفجارند.
ساختار گلند ضد انفجار
ساختار گلند ضد انفجار مانند یک غلاف آب‌بندی و عایق شده است که به‌شکل محکم دور هسته کابل را می‌پوشاند.
این غلاف خود درون یک محفظه آب‌بندی شده توپور قرار میگیرد. در توضیح دقیق‌تر و واضح‌تر باید گفت، گلند در مرکز خود هسته‌ای توخالی دارد که کابل از درون آن عبور می‌کند.
روی این هسته را حلقه فلزی دیگری می‌پوشاند که دور هسته مرکزی می‌پیچد و آن را محکم می‌کند. درون هسته مرکزی نیز یک واشر لاستیکی قرار دارد که پس از پیچیدن حلقه بیرونی روی هسته مرکزی، واشر روی کابل محکم شده و از آن محافظت می‌کند.
متعلقات گلند
گلند ضد انفجار در ظاهر ساختاری ساده دارد ولی همین ساختار ساده از اجزای متعددی تشکیل شده است که هریک در آن وظیفه ای را بر عهده دارند. اجزای گلند ضد انفجار که در تمامی انواع آن وجود دارند، شامل موارد زیر می‌شوند:
- واشر که وظیفه آب‌بندی گلند را برعهده دارد و با سفت شدن مهره کابل را در جای خود تثبیت می کند
- شرود که وظیفه محافظت از گرد و غبار و ذرات معلق را برعهده دارد.
- ارث تگ که روی گلند نصب میشود و سیم ارث به آن وصل شود.
- لاگ نات که مانند مهره عمل می‌کند و وظیفه محکم کردن گلند در محل اتصال را برعهده دارد.
- درپوش که از آن برای محفوظ کردن سوراخ محل اتصال در تجهیزات برقی استفاده میشود.
باید اضافه کرد که، ساختار گلند ضد انفجار استانداردهای مشخصی دارد که سازنده موظف به رعایت آن‌ها است. البته این استانداردها متناسب با کارایی انواع گلندهای ضد انفجار و موارد استفاده آن‌ها تغییر می‌کنند.
گلندهای ضد انفجار با اندازه‌ها و سایزهای متفاوت، سبک‌های مختلف و قیمت‌های متنوع در بازار دیده می‌شوند. گواهینامه ها ی بین المللی ATEX و IECEX دو نمونه استانداردی هستند که گلندهای ضد انفجار باید داشته باشند.
انواع گلند ضد انفجار براساس ساختار
گفتیم که گلند ضد انفجار انواع مختلفی دارد. این انواع دسته‌بندی‌های متنوعی نیز دارند. یکی از اصلی‌ترین دسته‌بندی‌ها درمورد گلندهای ضد انفجار عبارت است از:
گلند آرموردار
این نوع گلند مناسب کابل‌هایی است که دارای محافظت خاصند و به‌اصطلاح آرموردارند. (آرمور یک لایه محاظ اضافی برای جلوگیری از قطع یا ساییده شدن کابل است.) گلند ضد انفجار آرموردار را از فولاد ضد زنگ و در دو نوع ۵ و ۷ لایه می‌سازند. این نوع گلند، پایه بلند است و متعلقاتی دارد که مانع از وارد شدن فشار به کابل و لایه محافظ آن میشود.
گلند بدون آرمور
این نوع گلند نیز برای کابلهای بدون محافظ یا بدون آرمورد بهکار میرود. گلند ضد انفجار بدون آرمور که آن را گلند ساده نیز می‌گویند، پایه کوتاه است و به‌صورت ۳ یا ۵ لایه ساخته میشود. وظیفه این نوع گلند ممانعت از ایجاد هرگونه خمیدگی و پیج خوردگی در محل اتصالش به تجهیزات برقی مانند جعبه تقسیم و تابلوی برق است.
انواع گلند ضد انفجار براساس متریال
نوع دیگر دسته‌بندی گلند ضد انفجار بر پایه متریال ساخت آن صورت میگیرد. متریال‌های مختلف گلندهای ضد انفجار، کارایی متفاوتی به آن‌ها می‌دهد. درواقع براساس جنس گلندها، از آن‌ها در تجهیزات و صنایع متفاوت استفاده میشود. انواع گلند ضد انفجار اغلب از فلزات و آلیاژ‌های فلزی ساخته می‌شوند. البته به ندرت نمونه‌های پلاستیکی نیز در بین آن‌ها دیده میشود که در شرایطی خاص مورد استفاده قرار می‌گیرند. انواع فلزاتی که در ساخت گلند ضد انفجار از آن‌ها استفاده میشود عبارتند از:
- استنلس استیل (فولاد ضد زنگ)
- آلومینیوم
- برنج با روکش نیکل (Nickle Plated Brass)
دقت داشته باشید مقاومت بالای فلزات دربرابر عوامل محیطی، تنش‌های مکانیکی، فرآیندهای شیمیایی، گرما و … باعث میشود که برای ساخت گلندهای ضد انفجار مناسب‌ترین متریال باشند و ماده اولیه ساخت آن‌ها را تشکیل دهند.
انواع گلند ضد انفجار براساس کاربرد
اگر بخواهیم انواع گلند ضد انفجار را از نظر کاربرد و موارد استفاده تقسیم بندی کنیم، ۴ گروه اصلی خواهیم داشت که شامل موارد زیر می‌شوند:
- گلند تراکم منفرد(Single Compression Cable Gland): در تاسیسات کوچک و محدود استفاده میشود.
- گلند تراکم مضاعف(Double Compression Cable Gland): در صنایع پرخطرتر، کارخانهجات و نیروگاهها که نیازبه اتصالات با آب بندی محکم تری است مورد استفاده قرار می گیرد.
- گلند انعطافپذیر: قابلیت تحمل درجه حرارت بالا دارد و برای مواجهه با دمای بالا مورد استفاده قرار میگیرد.
- گلند pvc: معمولا برای کابلهای کنترل که نیاز به اتصال دقیق به ابزار و تجهیزات برقی دارند مورد استفاده است.
لازم به ذکر است که گلندهای تراکم مضاعف به دلیل تقویت در آب‌بندی و همچنین تراکم بالا در مکان‌هایی که نیاز به مهر و موم قوی‌تر است، کاربرد دارند.
انواع گلند براساس قابلیت‌ها
در این بین، گلندهای ضد انفجار تراکمی (تراکم منفرد و تراکم مضاعف) براساس قابلیت‌ها و توانایی‌ها خود به سه گروه تقسیم می‌شوند که عبارتند از:
- گلند ضد انفجار(flameproof)
- گلند ضد آب و رطوبت (weatherproof)
- گلند سبک
دقت داشته باشید که این توانایی‌ها و قابلیت‌ها نیز در کاربرد انواع گلند ضد انفجار تاثیر دارند. درواقع نسبت به محیط و خطراتی که در آن وجود دارد، از بین این گلندها نمونه مناسب انتخاب میشود.
سخن پایانی
درنهایت باید اضافه کرد که گلند ضد انفجار، به‌دلیل نقش مهمی که در تامین امنیت در تجهیزات برقی مختلف برعهده دارد، عضو ثابت صنایع پرخطر است.
شرکت اطلس مگا ماشین تامین کننده انواع گلندهای ضد انفجار و ضد آب از برندهای مختلف داخلی (از قبیل ماشین سازی و…) و گلند های خارجی (از قبیل Hawke, Cosime, CMP,) با مناسب‌ترین قیمت می‌باشد.
اشتراک گذاری